Mahmud Efendi Hamzavi biyografisi

Dımaşk’ta doğdu. Aileye adını veren dedesine nisbetle İbn Hamza olarak da bilinir. Aslen Harranlı olup Dımaşk’a yerleşen ve soyu Hz. Hüseyin’e ulaşan bir aileden gelmektedir. Aile, 330’da (942) İsmâil b. Hüseyin en-Netîf’ten itibaren Dımaşk’ta uzun yıllar nakîbüleşraflık yaptığından “beytü’n-nakīb” diye meşhur olmuş, önemli şahsiyetlerinden Hamza el-Harrânî’ye nisbetle “beytü’l-Hamza” olarak da anılmıştır. Muhibbî ailenin XI. (XVII.) yüzyıla kadar tam bir şeceresini verir (Ḫulâṣatü’l-es̱er, II, 105).

Mahmûd Hamza 1284 (1867) yılında Dımaşk ve Suriye (Şam) bölgesi müftülüğüne getirildi ve ölümüne kadar bu görevde kaldı. Bundan dolayı “Şam müftüsü” olarak şöhret kazandı; çeşitli İslâm ülkelerinden kendisine fetvalar sorulmaya başlandı. Suriye’de 1299’da (1882) oluşturulan Meclis-i Maârif’in ilk reisi oldu. 1272’de (1856) elde ettiği İzmir pâyesi, 1291’de (1874) üçüncü derecesinden Mecîdî nişanıyla birlikte bilâd-ı hamseye, 1296’da (1879) üçüncü dereceden Osmanlı nişanıyla bir derece daha yükseltilerek 1299’da (1882) Haremeyn pâyesine ulaştı. Bir yıl sonra kendisine ikinci dereceden Mecîdî nişanıyla İstanbul pâyesi verildi.

9 Muharrem 1305 (27 Eylül 1887) tarihinde Dımaşk’ta vefat eden Mahmûd Hamza bazı el sanatlarıyla da meşgul olmuştur. İyi bir şair olup Türkçe’yi de edebiyatına vâkıf olacak şekilde öğrenmişti. Hattı çok okunaklı ve güzeldi. Fâtiha sûresini bir pirinç tanesinin üzerine işlediği, yüzük taşı kadar bir kâğıt parçasına on dört Bedir şehidinin adını yazdığı kaydedilmektedir. Ayrıca meşhur bir avcı olduğu nakledilir.